Дайн ба энх тайван

Зуны амралтын даалгавараа блогтоо тавилаа.(Нийгмийн хичээлийн даалгавар)Хүний эрхийн тухай бичих сэдвүүдээс " Дайн ба энх тайван" гэдэг сэдвээр хийв.

Хүн төрлөгтөн эртнээс эхлэн дайн хийж иржээ.Яагаад улс дотроо,улс хоорондоо дайн хийж байсан юм болоо?Миний бодлоор дайн гэдэг нь газар нутгийн төлөө дайн,шашин,улс хоорондийн маргаан зэргээс дайн үүсэх гол шалтгаан юм.Гэхдээ дайнд ялах улс байхгүй гэж бодож байна.Дайн хийж байгаа аль аль нь маш их хохирол амсана.Одоо бол дэлхий их хөгжиж улс оронууд янз янзийн цөмийн зэвсэг хэрэглэж,бусад улсаа айлган сүрдүүлэх болсон.Гэхдээ миний санаж байгаагаар хэдэн жилийн өмнө цөмийн зэвсгийн шалтгаанаар Америк Ирактай дайн хийж байсан.Гэхдээ Ирак дэлхийг тэгэж их сүрдүүлсэнийг нь би сайн мэдэхгүй.Тэгсэн мөртлөө одоо Японыг хойд Солонгос Missile аараа сүрдүүлж байгаа ч Америк ямарч арга хэмжээ аваагүй л байна.Гэхдээ би ямар олон улсийн харьцааг мэдэх биш дээ.Үүнд дээр өөрийнхөө мэдэж байгаа зарим дайнуудыг дурдая.20-р зууны эхэн үе,Герман,Австри,Итали ийн 3 улсын холбоо.Найрамдлын гэрээт Англи,Франц,Орос-ийн улсууд "Балкан"-ы хойгыг эзэмшихийн төлөө хүчтэй тэмцэж байв.1908 онд Австри Слав зэрэг улсуудыг колончилтол тэр улсуудын харьцаа илүү муу болов.1914 оны 6 сард Сэрбийн үндэсний үзэлчид Австрын хунтайжыг хөнөөснөөр Австриуд Сэрбид дайн зарлажээ. Энэ дайн нь "Дэлхийн 1-р дайн "юм.Австрын хаан хүүг хөнөөсөн нь магадгүй Славыг колончилсонтой хамаатай ч байж болох юм.Түүн дээр Герман,Австри,Итали ийн 3 улсын холбоо,найрамдлын гэрээт Англи,Франц,Орос-ийн улсууд маргалдаж байсан нь ч илүү нөлөөлөх биз.Дэлхийн 1-р дайн дууссаны дараа Герман нь бага багаар хүчээ авч,Гитлерийн удирдаж байсан Герман нь 1938 онд Австри,Чехсловакын нэг хэсэг,1939 онд Полшын газар нутгыг эзэлснээр Англи,Франц Германд дайн зарласнаар "Дэлхийн 2-р дайн эхэлжээ.Эдгээр дайны эхэлсэн шалтгаан нь адил болж байна.Миний ойлогсоноор газар нутгын төлөө эхэлсэн энэ 2 дайн нь цаашдаа хүн төрлөхтөнд их хохирол учруулсан билээ. Одоо ч дэлхйид дайн үргэлжилсээр байна. Эдгээр дайн хэзээ дуусч "Энх тайван" ирэх юм болоо гэж олон сая хүн хүлээж байгаа.

Тодорхой шалтгааны улмаас зарим хэсгийг нь хаслаа.

Юм мэдэхгүй хүн үү?Бичиг соёлгүй Монгол уу?

Монгол улс єєрийн гэсэн бичиг үсэгтэй тусгаар улс билээ.Гэхдээ өөрсдийнхөө зохиосон бичиг үсгийг хэрэглэдэггүй нь бусад улсууд бараг Хятад ханз хэрэглэдэгээр ойлгож байна.

Зарим Япон хүмүүстэй ярихаар "Монгол улс Хятад ханз хэрэглэдэг биз дээ?" зэрэг сонин хүн цочироосон балай юмнууд асууж байх юм.Зөрүүлээд"Яагаад Ханз хэрэглэнэ гэж?"гэхээр "Солонгос,Япон 2 Хятадаас хол мөртлөө ханз хэрэглэдэг болохоор, Монгол Хятадтай хэл залгадаг юм чинь тэгэж бодсон юм" ч гэх шиг юм ярина.Тэгээд бодоод үзвэл Монголын тухай олоод мэдчихэж чадахгүй тэр хүмүүсийн буруу юу?Өөрийн улсаа суртчилаж чадахгүй Монголын буруу юм болов уу?Тэгээд ядаж байхад нь ягаад өөрийн гэсэн Монгол бичгээ хэрэглэхгvй байгаад байгаа юм болоо?

Энэ зэрэг нь бараг л Монгол улс Хятад хэл хэрэглэдэг гэдэг буруу ойлголт төрж байна.

Японд ирсэн сэтгэгдэл

Японд ирээд нэг жил гармийн хугацаанд би их юм сурч(сайн Цэнээгийн ачаар ч биш сайн хүмүүсийн хүчинд) нэг Япон хэл гэж толгой өвдөхөө больжээ.Одоо бол хичээлээ ганцаараа хийгээд л,асуух юм гарвал ээж,ах,багш гэсэн хүмүүсээсээ асуучихна.Япон ирэхдээ би Япон хэл бараг мэдэхгvй байлаа.Тэгсэн ч суряа гэсэн сэтгэл,тэвчээр гаргаж, заая гэсэн хүмүүсийн сэтгэлийн хүчинд хөл дээрээ тогтож чаджээ.Заая гэсэн хүмүүсдээ одоо ч их талархаж явдаг шуу!!!2 хүн байдаг юм.Цагаан толгойд үсэг нь адилханаар эхэлдэг,өөрсдийгөө мэдэж байгаа байхаа.

Бүтэн нэг жилийн хугацаанд Монголд байсан Цэнээ бараг шинээр төрсөн мэт өөрчлөгдсөөн.Японд ирээд өөртөө итгэлтэй,юм сурья гэсэн сэтгэл маш ихээр төрж байна.

Бас яагаад ч юм энд ирээд 12см өслөө.